Leiderschap en narcisme
Met Donald Trump aan de macht - is er nog hoop?
In zijn boek ‘Why Good People Do Bad Things’ beschrijft Jungiaans Analytisch Therapeut James Hollis Ph.D. de complexiteit van de menselijke psyche en hoe onbewuste krachten kunnen leiden tot destructief gedrag. Een van de onderwerpen die hij bespreekt, is de narcistische persoonlijkheidsstoornis, een aandoening die wordt gekenmerkt door een opgeblazen gevoel van eigenbelang, een diepgewortelde behoefte aan bewondering en een gebrek aan empathie voor anderen.

Deze stoornis is relevant in de context van leiderschap, vooral wanneer we kijken naar figuren zoals de Amerikaans president Donald Trump. Verschillende psychologen hebben gesuggereerd dat Trump kenmerken vertoont die overeenkomen met kwaadaardig narcisme. Dit omvat een grandioos zelfbeeld, een obsessie met persoonlijke prestaties en een gebrek aan empathie.
Het gedrag van narcistische leiders kan aanzienlijke gevolgen hebben voor de organisaties of landen die zij leiden. Onderzoek toont aan dat dergelijke leiders vaak moeite hebben met het delen van informatie en het accepteren van feedback, wat kan leiden tot een verminderd functioneren van hun teams. Hoewel ze eerder charismatisch en zelfverzekerd overkomen, kunnen hun eigenschappen uiteindelijk leiden tot disfunctioneren binnen de groep.
Is er hoop op herstel?
Ja, maar (volledig) herstel is zeldzaam en hangt af van de mate van zelfinzicht en de bereidheid om te veranderen. Mensen met milde narcistische trekken kunnen baat hebben bij therapie en groeien naar een gezondere manier van denken en handelen. Echter, bij ernstige vormen blijft therapie vaak een levenslang proces en is het doel eerder symptoombeheersing dan volledige verandering.
Conclusie: Hulp is mogelijk, maar de eerste stap – erkennen dat er een probleem is – blijft de grootste uitdaging. Ik zie dat in het geval van Donald Trump uiterst somber in met mogelijk desastreuse gevolgen voor mens en samenleving.
Het is daarom cruciaal om bij het selecteren van leiders niet alleen te kijken naar oppervlakkige charme en zelfvertrouwen, maar ook naar diepere persoonlijkheidskenmerken. Het begrijpen van de impact van narcistische trekken op leiderschap kan helpen bij het voorkomen van potentieel destructief gedrag en het bevorderen van een gezondere, meer empathische benadering van leidinggeven.

Auteur:
Hugo Wijtmans,
Directeur bij iSeleQt.
- 06 185 146 69
- info@iseleqt.com